Ιδεολογικές και αισθητικές αφετηρίες του προεπαναστατικού θεάτρου. Η συμβολή του στην Επανάσταση του ’21
Αντικείμενο
Τίτλος
Ιδεολογικές και αισθητικές αφετηρίες του προεπαναστατικού θεάτρου. Η συμβολή του στην Επανάσταση του ’21
Ονόματα Ομιλιτών/Συγγραφέων/Editors
Δημιουργός
Τόπος που συμβαίνει
Συσχέτιση
Θέμα - Λέξεις Κλειδιά
Ημερομηνία
3 Φεβρουαρίου 2021
Περίληψη
«Ι. «Το θέατρον σκοπόν έχει μόνον των ηθών την διόρθωσιν και την εκπαίδευσιν των λαών· είναι το κοινόν σχολείον των ανθρώπων, το οποίον αναπληρώνει των άλλων σχολείων την έλλειψιν» (Ερμής ο Λόγιος, 1817). Ιδεολόγημα που μεταλαμπαδεύει αυτούσιο ο Κ. Ασώπιος από το γαλλικό επαναστατικό λεξιλόγιο μέσω της ιταλικής παιδείας.
Το πρώτο μέρος της ομιλίας μου θα περιστραφεί γύρω από τις αισθητικές και ιδεολογικές επιδράσεις που άσκησε ο ευρωπαϊκός διαφωτισμός αναφορικά με την αναγέννηση του νεοελληνικού θεάτρου, ιδιαιτέρως δε στην καλλιέργεια της αρχαιολατρείας, των μυθολογικών και ιστορικών θεμάτων της ελληνορωμαϊκής αρχαιότητας, στην πρόσληψη της κλασικιστικής και νεοκλασικιστικής τραγωδίας και των δημοκρατικών, αντιτυραννικών ιδεών. Στη μετάβαση, τέλος, από τις μεταφράσεις έργων του Μεταστάσιου, του Βολταίρου, του Αλφιέρι, κ.ά. στην πρωτότυπη παραγωγή.
ΙΙ. «Σε βεβαιώνω ότι ούτε είδα, ούτε είδες ποτέ τόσον παθαινόμενον θέατρον· τα όμματα όλων ήσαν πηγή αένναος δακρύων φλογερών, και τα στήθη κρατήρες στεναγμών· έκαστος ακούων την φωνήν της καρδίας του σύμφωνην με τα λεγόμενα» (Ερμής ο Λόγιος, 1819). Πρόκειται για απόσπασμα επιστολής το οποίο αναφέρεται στην παράσταση του δραματοποιημένου διαλόγου του Γ. Λασσάνη «Η Ελλάς και ο Ξένος» που δόθηκε στο δημόσιο θέατρο της Οδησσού, από κοινού με τον Θάνατο του Δημοσθένους του Ν. Πίκκολου.
Στο δεύτερο μέρος της ομιλίας θα αναλύσουμε, μέσα από εύγλωττα παραδείγματα, τον σαφή διδακτικό και εθνεγερτικό χαρακτήρα του προεπαναστατικού θεάτρου. Η σκηνική δραστηριότητα ξεπέρασε τις παραστάσεις στις αυλές των Φαναριωτών, το σχολικό θέατρο στις Ηγεμονίες και στα σχολεία της Μικράς Ασίας και παγιώθηκε σύντομα ως δημόσιο θέαμα (Βουκουρέστι, Ιάσιο, Οδησσός). Θα αναλυθεί επίσης η θεματική της πρωτότυπης δραματουργίας (Αθαν. Χριστόπουλος, Ιακωβάκης Ρίζος Νερουλός, Ιωάννης Ζαμπέλιος, Κωνσταντίνος Οικονόμος, κ.λπ.) και οι ιδεολογικές επιδράσεις που φέρει από τον ευρωπαϊκό Διαφωτισμό.»
Από το βιβλίο περιλήψεων της σειράς εκδηλώσεων, όπως αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του διοργανωτή.
Το πρώτο μέρος της ομιλίας μου θα περιστραφεί γύρω από τις αισθητικές και ιδεολογικές επιδράσεις που άσκησε ο ευρωπαϊκός διαφωτισμός αναφορικά με την αναγέννηση του νεοελληνικού θεάτρου, ιδιαιτέρως δε στην καλλιέργεια της αρχαιολατρείας, των μυθολογικών και ιστορικών θεμάτων της ελληνορωμαϊκής αρχαιότητας, στην πρόσληψη της κλασικιστικής και νεοκλασικιστικής τραγωδίας και των δημοκρατικών, αντιτυραννικών ιδεών. Στη μετάβαση, τέλος, από τις μεταφράσεις έργων του Μεταστάσιου, του Βολταίρου, του Αλφιέρι, κ.ά. στην πρωτότυπη παραγωγή.
ΙΙ. «Σε βεβαιώνω ότι ούτε είδα, ούτε είδες ποτέ τόσον παθαινόμενον θέατρον· τα όμματα όλων ήσαν πηγή αένναος δακρύων φλογερών, και τα στήθη κρατήρες στεναγμών· έκαστος ακούων την φωνήν της καρδίας του σύμφωνην με τα λεγόμενα» (Ερμής ο Λόγιος, 1819). Πρόκειται για απόσπασμα επιστολής το οποίο αναφέρεται στην παράσταση του δραματοποιημένου διαλόγου του Γ. Λασσάνη «Η Ελλάς και ο Ξένος» που δόθηκε στο δημόσιο θέατρο της Οδησσού, από κοινού με τον Θάνατο του Δημοσθένους του Ν. Πίκκολου.
Στο δεύτερο μέρος της ομιλίας θα αναλύσουμε, μέσα από εύγλωττα παραδείγματα, τον σαφή διδακτικό και εθνεγερτικό χαρακτήρα του προεπαναστατικού θεάτρου. Η σκηνική δραστηριότητα ξεπέρασε τις παραστάσεις στις αυλές των Φαναριωτών, το σχολικό θέατρο στις Ηγεμονίες και στα σχολεία της Μικράς Ασίας και παγιώθηκε σύντομα ως δημόσιο θέαμα (Βουκουρέστι, Ιάσιο, Οδησσός). Θα αναλυθεί επίσης η θεματική της πρωτότυπης δραματουργίας (Αθαν. Χριστόπουλος, Ιακωβάκης Ρίζος Νερουλός, Ιωάννης Ζαμπέλιος, Κωνσταντίνος Οικονόμος, κ.λπ.) και οι ιδεολογικές επιδράσεις που φέρει από τον ευρωπαϊκό Διαφωτισμό.»
Από το βιβλίο περιλήψεων της σειράς εκδηλώσεων, όπως αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του διοργανωτή.
Εξειδίκευση τύπου
Ομιλία/Διάλεξη
Τύπος
Σύνολα δεδομένων
Γλώσσα
Σύνδεσμος
https://youtu.be/cmZSgdJTkcY
https://2021.uoa.gr/fileadmin/depts/uoa.gr/2021/uploads/Omilies_23421.pdf
https://2021.uoa.gr/anakoinoseis_kai_ekdiloseis/proboli_ekdilosis/21_omilies_gia_to_21/
Σελίδες - Διάρκεια
01:28:00
Άδεια Χρήσης
Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή 4.0 (CC-BY-NC-SA)
Λίστες Αντικειμένων
Position: 3228 (17 views)