Η κινούμενη άμμος του Φιλελληνισμού και οι πρώτες αγγλικές προσωπογραφίες του Βύρωνα: από τον «εξωφρενικό φιλελευθερισμό» στη «δικαιολογία» της ελευθερίας
Αντικείμενο
Τίτλος
Η κινούμενη άμμος του Φιλελληνισμού και οι πρώτες αγγλικές προσωπογραφίες του Βύρωνα: από τον «εξωφρενικό φιλελευθερισμό» στη «δικαιολογία» της ελευθερίας
Ονόματα Ομιλιτών/Συγγραφέων/Editors
Τόπος που συμβαίνει
Θέμα - Λέξεις Κλειδιά
Ημερομηνία
4 Φεβρουαρίου 2021
Περίληψη
"Οι πρώτες, εμβληματικές πια προσωπογραφίες του Λόρδου Βύρωνα – Προσωπογραφία ενός ευγενούς με φορεσιά αλβανού (1814) και Προσωπογραφία ενός ευγενούς (1814) και τα πολλά τους αντίγραφα – είναι ερμηνευτικά παραμελημένες. Έχουν ζωγραφιστεί από τον ζωγράφο της Βασιλικής Ακαδημίας Thomas Phillips, του οποίου το σπουδαίο αλλά ‘λοξό’ έργο στη Ρομαντική προσωπογραφία επιστημόνων, γιατρών και κυρίως διάσημων συγγραφέων και ποιητών της εποχής, παραμένει και αυτό αδιερεύνητο. Μέσα στο αβέβαιο αυτό πλαίσιο, η Προσωπογραφία με φορεσιά Αλβανού αντιμετωπίζεται συχνά ως ένα εθνικό σύμβολο της αγάπης και της ταύτισης των Ευρωπαίων φιλελλήνων με τον ελληνικό αγώνα, ενώ, για τη Βρετανία, αντανακλώντας το παράδοξο αυτό φορτίο που απέκτησε για τους Έλληνες, αποτελεί ένα εύλογο εργαλείο πολιτιστικής διπλωματίας στην οικία του Βρετανού πρέσβη στην Ελλάδα.
Η ομιλία στοχεύει να βάλει σε προοπτική τις μεταγενέστερες αυτές ερμηνευτικές παραδοξότητες, τοποθετώντας τους πίνακες πίσω στο συγχρονικό τους περιβάλλον. Στοχεύει να αναδείξει και να εμπλουτίσει το ετερόκλητο εκείνο πλέγμα αντίπαλων κινήτρων, προσδοκιών και πρακτικών από το οποίο άντλησε ο Ευρωπαϊκός Φιλελληνισμός και ειδικά η Βυρωνική περίπτωση. Με αυτή τη στόχευση μελετώνται οι συνθήκες παραγγελιοδοσίας, δημόσιας έκθεσης και κριτικής πρόσληψης των προσωπογραφιών αυτών, οι οπτικές τους επιλογές και η διαρκής ανασημασιοδότησή τους. Οι παρακάτω είναι μερικές μόνον από τις σημαντικές εκείνες δυνάμεις που διοχετεύτηκαν στην έλξη για την Ελλάδα και αποκαλύπτονται μέσα από τα συγκεκριμένα πορτρέτα: επιχειρηματικότητα, θέαμα, κατανάλωση, αισθητηριακή διέγερση και διασημότητα στην πολιτισμική αγορά της εποχής· σκανδαλισμός, κακοφημία και μεταμφίεση στη συγκρότηση των νέων προτύπων δυναμικής αρσενικότητας και καλλιτεχνικής ταυτότητας· εξωτικές φαντασιώσεις και οριενταλιστικοί υβριδισμοί.
Σε μία ευτυχή σύμπτωση, δέκα χρόνια μετά τις παραπάνω καλλιτεχνικές προσωπογραφίες, εμφανίστηκε μία συγκλονιστική και αναξιοποίητη μέχρι σήμερα λογοτεχνική προσωπογραφία του Βύρωνα γραμμένη από τον σημαντικότερο δοκιμιογράφο και κριτικό του πρώτου μισού του 19ου αιώνα, τον William Hazlitt. Εκτός από συνεργάτης του Βύρωνα, ο εκπρόσωπος αυτός του Cockney School υπήρξε και ένας από τους πρώτους κριτικούς των πορτρέτων του Phillips. Η δική του προσωπογραφία «από τα κάτω» αναγνωρίζει με τον οξύτερο δυνατό τρόπο τις κοινωνικές, πολιτικές και αισθητικές δυνάμεις που καθόρισαν τον «εξωφρενικό φιλελευθερισμό» του Βύρωνα. Τελικά το δοκίμιο του Hazlitt περιγράφει όλες εκείνες τις αντίρροπες ταλαντώσεις του Βυρωνικού Φιλελληνικού μοντέλου – ταλαντώσεις ανάμεσα στην αριστοκρατική διάκριση και τη λαϊκότητα, τα ταξικά προνόμια και την κοινωνική ισότητα, την ευγένεια και την αγριότητα, την υπεροψία και την αυτοπεριφρόνηση, τέλος, την ανία και την ελευθερία – που επιτρέπουν επιτέλους στα πορτρέτα του Phillips αλλά και την ιστορία του φιλελληνισμού να αποκτήσουν ένα νέο ιστορικο-κριτικό φωτισμό."
Από το βιβλίο περιλήψεων του συνεδρίου, όπως αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα της Πρωτοβουλίας 1821-2021.
Η ομιλία στοχεύει να βάλει σε προοπτική τις μεταγενέστερες αυτές ερμηνευτικές παραδοξότητες, τοποθετώντας τους πίνακες πίσω στο συγχρονικό τους περιβάλλον. Στοχεύει να αναδείξει και να εμπλουτίσει το ετερόκλητο εκείνο πλέγμα αντίπαλων κινήτρων, προσδοκιών και πρακτικών από το οποίο άντλησε ο Ευρωπαϊκός Φιλελληνισμός και ειδικά η Βυρωνική περίπτωση. Με αυτή τη στόχευση μελετώνται οι συνθήκες παραγγελιοδοσίας, δημόσιας έκθεσης και κριτικής πρόσληψης των προσωπογραφιών αυτών, οι οπτικές τους επιλογές και η διαρκής ανασημασιοδότησή τους. Οι παρακάτω είναι μερικές μόνον από τις σημαντικές εκείνες δυνάμεις που διοχετεύτηκαν στην έλξη για την Ελλάδα και αποκαλύπτονται μέσα από τα συγκεκριμένα πορτρέτα: επιχειρηματικότητα, θέαμα, κατανάλωση, αισθητηριακή διέγερση και διασημότητα στην πολιτισμική αγορά της εποχής· σκανδαλισμός, κακοφημία και μεταμφίεση στη συγκρότηση των νέων προτύπων δυναμικής αρσενικότητας και καλλιτεχνικής ταυτότητας· εξωτικές φαντασιώσεις και οριενταλιστικοί υβριδισμοί.
Σε μία ευτυχή σύμπτωση, δέκα χρόνια μετά τις παραπάνω καλλιτεχνικές προσωπογραφίες, εμφανίστηκε μία συγκλονιστική και αναξιοποίητη μέχρι σήμερα λογοτεχνική προσωπογραφία του Βύρωνα γραμμένη από τον σημαντικότερο δοκιμιογράφο και κριτικό του πρώτου μισού του 19ου αιώνα, τον William Hazlitt. Εκτός από συνεργάτης του Βύρωνα, ο εκπρόσωπος αυτός του Cockney School υπήρξε και ένας από τους πρώτους κριτικούς των πορτρέτων του Phillips. Η δική του προσωπογραφία «από τα κάτω» αναγνωρίζει με τον οξύτερο δυνατό τρόπο τις κοινωνικές, πολιτικές και αισθητικές δυνάμεις που καθόρισαν τον «εξωφρενικό φιλελευθερισμό» του Βύρωνα. Τελικά το δοκίμιο του Hazlitt περιγράφει όλες εκείνες τις αντίρροπες ταλαντώσεις του Βυρωνικού Φιλελληνικού μοντέλου – ταλαντώσεις ανάμεσα στην αριστοκρατική διάκριση και τη λαϊκότητα, τα ταξικά προνόμια και την κοινωνική ισότητα, την ευγένεια και την αγριότητα, την υπεροψία και την αυτοπεριφρόνηση, τέλος, την ανία και την ελευθερία – που επιτρέπουν επιτέλους στα πορτρέτα του Phillips αλλά και την ιστορία του φιλελληνισμού να αποκτήσουν ένα νέο ιστορικο-κριτικό φωτισμό."
Από το βιβλίο περιλήψεων του συνεδρίου, όπως αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα της Πρωτοβουλίας 1821-2021.
Εξειδίκευση τύπου
Παρουσίαση συνεδρίου
Τύπος
Σύνολα δεδομένων
Γλώσσα
Σύνδεσμος
https://www.blod.gr/lectures/synedria-i-i-elliniki-epanastasi-me-eikona-kai-synaisthima/
https://www.protovoulia21.gr/draseis/ethnika-kinimata-kai-filellinismos/
Σελίδες - Διάρκεια
00:20:00
Άδεια Χρήσης
Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή 4.0 (CC-BY-NC-SA)
Λίστες Αντικειμένων
Position: 3044 (15 views)