Σχεδιάζοντας το «Παραπέτασμα του Μέλλοντος»: Χέγκελ, Ζαμπέλιος και Σέλλεϋ για το νόημα της Επανάστασης

Τίτλος

Ημερομηνία

13 Νοεμβρίου 2021

Περίληψη

«Η παρούσα εργασία συγκεντρώνει ρομαντικές πραγματείες για την Επανάσταση γύρω από την έννοια της αναδρομικής κατανόησης της ιστορίας (Nachträglichkeit). Αν και η κύρια εστίασή της είναι ο Ελληνικός Πόλεμος της Ανεξαρτησίας το 1821, εισάγει τη συζήτηση μέσω μιας αναφοράς στα γραπτά του Χέγκελ για τη Γαλλική Επανάσταση. Στην εισαγωγή του στη Φιλοσοφία της Ιστορίας, ο Χέγκελ σκέφτεται την Επανάσταση ως μια χαμένη ευκαιρία, της οποίας το νόημα δεν πρόκειται ξεκάθαρα να ανακτηθεί στο μέλλον. Στη συνέχεια, η συζήτηση στρέφεται στον Σπυρίδωνα Ζαμπέλιο, τον ιδρυτή της ελληνικής εθνικής ιστοριογραφίας, ο οποίος βασίστηκε σε μεγάλο βαθμό στον Χέγκελ στη δική του φιλοσοφία της ιστορίας (ιστοριονομία). Το 1821 παρουσιάζεται στο έργο του Ζαμπέλιου ως η αποκαλυπτική στιγμή, που αναδρομικά θα δώσει νόημα στο παρελθόν του ελληνικού έθνους, η στιγμή που θα ξεσκεπάσει την ενότητα (ολομέλεια) των διάσπαρτων θραυσμάτων του παρελθόντος χρόνου. Σε αυτό το πλαίσιο επιχειρεί να αποκαταστήσει το Βυζάντιο ως αναπόσπαστο μέρος της ελληνικής εθνικής ταυτότητας. Οι Βυζαντινές του Σπουδές ξεκινούν με την εικόνα του Βυζαντίου ως πτώματος, του οποίου τα διάσπαρτα όργανα ο φιλόσοφος-ιστορικός θα προσπαθήσει να συγκεντρώσει και να χαρίσει ζωή, γιατί προεικόνισαν, εν αγνοία, την εθνική Αναγέννηση. Ωστόσο, η ρητορική των Βυζαντινών Σπουδών είναι μια ρητορική με καθυστερήσεις, στραβά μονοπάτια και εμπόδια, που καθιστούν πολύ προβληματική κάθε ενότητα του «ζωντανού» εθνικού οργανισμού. Ο Ζαμπέλιος φαίνεται να χάνει την πρόκληση να μεταφέρει το επιδιωκόμενο νόημα στον Πόλεμο της Ανεξαρτησίας: όπως στον Χέγκελ, το Nachtraglichkeit παραμένει στον Ζαμπέλιο χρωματισμένο από τη μετέπειτα φροϋδική χροιά του τραύματος. Η αναφορά μου στον Χέγκελ στοχεύει στη διεύρυνση της στενής ιδεολογικής προοπτικής στην οποία έχει γίνει δεκτός ο Ζαμπέλιος. Και το ίδιο συμβαίνει και με τη συζήτηση που κλείνει την εργασία, εξετάζοντας την ίδια έννοια του Nachträglichkeit στο φιλελληνικό δράμα του Percy Byssche Shelley «Hellas» (1821): ο Ελληνικός Πόλεμος της Ανεξαρτησίας είναι για τον Shelley καταδικασμένος σε αποτυχία και θα έχει υπάρξει μόνο στις εικόνες που ο ποιητής αντλεί «στο παραπέτασμα του μέλλοντος», όπως το θέτει στον πρόλογο του έργου αυτού.»

Η περίληψη της παρουσίασης, όπως δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα του διοργανωτή.

Εξειδίκευση τύπου

Παρουσίαση συνεδρίου

Τύπος

Κείμενο

Γλώσσα

Αγγλικά

Σύνδεσμος

https://dimensionsof1821.com/abstracts/#v-dimou

Σελίδες - Διάρκεια

00:20:00

Άδεια Χρήσης

Επιφύλαξη παντός δικαιώματος

Λίστες Αντικειμένων

Πανεπιστήμια - Ερευνητικά Κέντρα: Συνέδρια - εκδηλώσεις

Αντικείμενο

Τίτλος

Ονόματα Ομιλιτών/Συγγραφέων/Editors

Δημιουργός

Τόπος που συμβαίνει

Συσχέτιση

Θέμα - Λέξεις Κλειδιά