Η Ελληνική Επανάσταση μέσα από το βλέμμα των «Άλλων» της
Αντικείμενο
Τίτλος
Η Ελληνική Επανάσταση μέσα από το βλέμμα των «Άλλων» της
Ονόματα Ομιλιτών/Συγγραφέων/Editors
Τόπος που συμβαίνει
Συσχέτιση
Θέμα - Λέξεις Κλειδιά
Ημερομηνία
21 Απριλίου 2021
Περίληψη
«Ο Ελληνικός Πόλεμος της Ανεξαρτησίας (1821-1830) ήταν μια εθνική επανάσταση που έσπασε τα υπάρχοντα πρότυπα πολυεθνικής συνύπαρξης και δημιούργησε αντίθετα ισχυρές και ανθεκτικές εικόνες τόσο του εθνικού εαυτού όσο του «Άλλου» του νέου έθνους. Αυτό το πάνελ ρίχνει μια πιο προσεκτική ματιά στους λιγότερο μελετημένους τρόπους με τους οποίους ορισμένοι από τους πιο γνωστούς «Άλλους» της Ελλάδας ανταποκρίθηκαν στον πόλεμο και την κληρονομιά του κατά τη διάρκεια των δύο τελευταίων αιώνων. Απομακρύνοντας από τις ευρωκεντρικές και ελληνοκεντρικές προοπτικές, οι ομιλίες θα επικεντρωθούν στους αλβανούς πολέμαρχους των αρχών του 19ου αιώνα, Σεφάρδι Εβραίους κατά τη διάρκεια του μεσοπολέμου και στους Τούρκους ιστορικούς στα μέσα του εικοστού αιώνα και στη δέσμευσή τους με την ελληνική επανάσταση στο πλαίσιο της δικής τους επανατοποθέτησης στον μεταβαλλόμενο Οθωμανικό και μετα-Οθωμανικό κόσμο της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και της Ανατολικής Μεσογείου.
Δρ. Αντώνης Χατζηκυριάκου, «Κερδίζοντας στην Ξηρά, Χάνοντας στη Θάλασσα: Η Πρώτη Τουρκική Ιστορία της Ελληνικής Επανάστασης»
Η τουρκική αντίληψη για την Ελληνική Επανάσταση είναι ένα θέμα παραμελημένο από την έρευνα. Βεβαίως, υπάρχουν καλοί λόγοι για αυτό. Οι ευρύτερες εικόνες αποκαλύπτουν μια γενική έλλειψη ενδιαφέροντος για το θέμα περίπου μέχρι τη δεκαετία του 1990, όταν η ιστοριογραφική παραγωγή εξελίχθηκε σταδιακά τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά. Δεύτερον, και παρά τις αλλαγές αυτές, υπάρχει μικρή απόκλιση μεταξύ των προσεγγίσεων και των επεξηγηματικών σχεδίων που προτάθηκαν κατά τη διάρκεια αυτού του πρώτου αιώνα της Τουρκικής Δημοκρατίας. Αυτές οι αντιλήψεις περιστράφηκαν σε μεγάλο βαθμό γύρω από την άκριτη αναπαραγωγή του επίσημου λόγου που βρέθηκε σε οθωμανικά έγγραφα και ιστορικές αφηγήσεις οι οποίες, αναλυτικά, παρέμειναν κατακλυσμένες σε ένα εθνοκεντρικό επιστημολογικό πλαίσιο. Μη ξεφεύγοντας απαραίτητα από αυτούς τους περιορισμούς, μια συνεισφορά ξεχωρίζει ως αξιοσημείωτη εξαίρεση. Αυτός ήταν «Ο ελληνικός πόλεμος της ανεξαρτησίας και η μάχη του Ναβαρίνο» του Fevzi Kurtoğlu, που δημοσιεύτηκε το 1944. Το βιβλίο ήταν η πρώτη μονογραφία που βασίστηκε σε οθωμανικές πηγές που δημοσιεύθηκε μετά από το 1858. Το πιο ενδιαφέρον είναι ότι θέτει τη ναυτική διάσταση της ελληνικής επανάστασης στο επίκεντρο. Αν και αυτό μπορεί να μην προκαλεί έκπληξη, δεδομένου ότι ο Kurtoğlu ήταν αξιωματικός του ναυτικού που δίδαξε στη Ναυτική Ακαδημία, μια βαθύτερη έρευνα για το πολιτικό και πνευματικό κλίμα αποκαλύπτει ένα πολύ πιο πλούσιο πλαίσιο μέσα στο οποίο δημιουργήθηκε αυτή η ιστορία. Αυτό το έγγραφο τοποθετεί αυτό το βιβλίο στο ευρύτερο ιστοριογραφικό του πλαίσιο, παρουσιάζει τα βασικά του επιχειρήματα και συζητά τη σημασία της θαλασσοκεντρικής προσέγγισης του συγγραφέα σε μια εποχή που αυτό ήταν ένα faux pas στο κεμαλικό πνευματικό και στρατιωτικό κατεστημένο.
Δρ. Sukru Ilicak, «Ο Ελληνικός Πόλεμος της Ανεξαρτησίας σαν μία Αλβανική Εμπειρία»
Οι καταρρέουσες προοπτικές προσλήψεων της Υψηλής Πύλης κατά τη διάρκεια του Ελληνικού Πολέμου της Ανεξαρτησίας υποχρέωσαν το οθωμανικό κράτος να καταφύγει στην «αγορά βίας», της οποίας οι σημαντικότεροι προμηθευτές ήταν οι πρώτοι και κύριοι Αλβανοί πολέμαρχοι. Ωστόσο, η Υψηλή Πύλη έκανε έναν σοβαρό λανθασμένο υπολογισμό, αναθέτοντας το ζήτημα της ελληνικής εξέγερσης σε μια εθνική ομάδα που δεν ήταν έξωθεν του ζητήματος. Οι Αλβανοί πολέμαρχοι και μισθοφόροι ήταν στο επίκεντρο του θέματος και ήταν πρόθυμοι να ακολουθήσουν τα ένστικτα επιβίωσής τους. Ακολούθησαν τις δικές τους ατζέντες στο έπακρο των δυνατοτήτων τους και παρέμειναν αρκετά μη ανταποκρινόμενοι στις απαιτήσεις της Υψηλής Πύλης. Στην ομιλία μου, θα διερευνήσω τι είχε συμβεί στον οθωμανικό στρατό και τον κεντρικό ρόλο που έπαιξαν οι Αλβανοί στον ελληνικό πόλεμο της ανεξαρτησίας.
Δρ. Πάρις Παπαμίχος Χρονάκης, «Από ‘Άλλος’ σε ‘Αδερφός’: Έλληνες Εβραίοι και η Ελληνική Επανάσταση την περίοδο του μεσοπολέμου»
Ο Ελληνικός Πόλεμος της Ανεξαρτησίας σηματοδότησε το τέλος της εβραϊκής παρουσίας στα επαναστατικά εδάφη καθιστώντας την ανεξάρτητη Ελλάδα ένα κράτος χωρίς Εβραίους. Η μνήμη των εκτεταμένων σφαγών θα εξακολουθούσε, ωστόσο, καθώς οι Εβραίοι που επέζησαν από τη Ρούμελη και την Πελοπόννησο κατέφυγαν σε οθωμανικά εδάφη και εγκαταστάθηκαν μεταξύ των ομόθρησκών τους σε όλες τις μεγάλες πόλεις της Ανατολικής Μεσογείου, συμπεριλαμβανομένης της Θεσσαλονίκης. Δεκαετίες αργότερα, οι Βαλκανικοί Πόλεμοι του 1912-1913 έφεραν πολλές από αυτές τις κοινότητες σε ένα διευρυμένο ελληνικό κράτος και παρουσίασαν στα μέλη τους το επιτακτικό καθήκον να επαναπροσδιορίσουν την ταυτότητά τους τόσο ως Εβραίοι όσο και ως Έλληνες. Έτσι, κατά τη διάρκεια του μεσοπολέμου, οι Εβραίοι - Σιωνιστές και αφομοιωτές - εμπλεκόταν φανταστικά με την κληρονομιά και τη γλώσσα της Ελληνικής Επανάστασης με πολλούς συχνά αντιφατικούς τρόπους, συμμετέχοντας στις δημόσιες εκδηλώσεις της, αντλώντας έμπνευση από τα συνθήματά της και αντλώντας αισιοδοξία από την επιτυχία της. Αυτές οι πρακτικές, ωστόσο, έθεσαν ερωτήσεις στους ίδιους τους Έλληνες Χριστιανούς σχετικά με τα όρια του «ελληνικού» έθνους και τη θέση των Εβραίων μέσα σε αυτό. Η «εβραϊκή ελληνική επανάσταση» απέδειξε πόσο περίπλοκη είναι η μετάβαση από τον εβραϊκό «άλλο» στον εβραϊκό «αδελφό» για τους Έλληνες Χριστιανούς και Εβραίους.»
Από την περιγραφή της εκδήλωσης, όπως δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα της εκδήλωσης στο Eventbrite.
Δρ. Αντώνης Χατζηκυριάκου, «Κερδίζοντας στην Ξηρά, Χάνοντας στη Θάλασσα: Η Πρώτη Τουρκική Ιστορία της Ελληνικής Επανάστασης»
Η τουρκική αντίληψη για την Ελληνική Επανάσταση είναι ένα θέμα παραμελημένο από την έρευνα. Βεβαίως, υπάρχουν καλοί λόγοι για αυτό. Οι ευρύτερες εικόνες αποκαλύπτουν μια γενική έλλειψη ενδιαφέροντος για το θέμα περίπου μέχρι τη δεκαετία του 1990, όταν η ιστοριογραφική παραγωγή εξελίχθηκε σταδιακά τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά. Δεύτερον, και παρά τις αλλαγές αυτές, υπάρχει μικρή απόκλιση μεταξύ των προσεγγίσεων και των επεξηγηματικών σχεδίων που προτάθηκαν κατά τη διάρκεια αυτού του πρώτου αιώνα της Τουρκικής Δημοκρατίας. Αυτές οι αντιλήψεις περιστράφηκαν σε μεγάλο βαθμό γύρω από την άκριτη αναπαραγωγή του επίσημου λόγου που βρέθηκε σε οθωμανικά έγγραφα και ιστορικές αφηγήσεις οι οποίες, αναλυτικά, παρέμειναν κατακλυσμένες σε ένα εθνοκεντρικό επιστημολογικό πλαίσιο. Μη ξεφεύγοντας απαραίτητα από αυτούς τους περιορισμούς, μια συνεισφορά ξεχωρίζει ως αξιοσημείωτη εξαίρεση. Αυτός ήταν «Ο ελληνικός πόλεμος της ανεξαρτησίας και η μάχη του Ναβαρίνο» του Fevzi Kurtoğlu, που δημοσιεύτηκε το 1944. Το βιβλίο ήταν η πρώτη μονογραφία που βασίστηκε σε οθωμανικές πηγές που δημοσιεύθηκε μετά από το 1858. Το πιο ενδιαφέρον είναι ότι θέτει τη ναυτική διάσταση της ελληνικής επανάστασης στο επίκεντρο. Αν και αυτό μπορεί να μην προκαλεί έκπληξη, δεδομένου ότι ο Kurtoğlu ήταν αξιωματικός του ναυτικού που δίδαξε στη Ναυτική Ακαδημία, μια βαθύτερη έρευνα για το πολιτικό και πνευματικό κλίμα αποκαλύπτει ένα πολύ πιο πλούσιο πλαίσιο μέσα στο οποίο δημιουργήθηκε αυτή η ιστορία. Αυτό το έγγραφο τοποθετεί αυτό το βιβλίο στο ευρύτερο ιστοριογραφικό του πλαίσιο, παρουσιάζει τα βασικά του επιχειρήματα και συζητά τη σημασία της θαλασσοκεντρικής προσέγγισης του συγγραφέα σε μια εποχή που αυτό ήταν ένα faux pas στο κεμαλικό πνευματικό και στρατιωτικό κατεστημένο.
Δρ. Sukru Ilicak, «Ο Ελληνικός Πόλεμος της Ανεξαρτησίας σαν μία Αλβανική Εμπειρία»
Οι καταρρέουσες προοπτικές προσλήψεων της Υψηλής Πύλης κατά τη διάρκεια του Ελληνικού Πολέμου της Ανεξαρτησίας υποχρέωσαν το οθωμανικό κράτος να καταφύγει στην «αγορά βίας», της οποίας οι σημαντικότεροι προμηθευτές ήταν οι πρώτοι και κύριοι Αλβανοί πολέμαρχοι. Ωστόσο, η Υψηλή Πύλη έκανε έναν σοβαρό λανθασμένο υπολογισμό, αναθέτοντας το ζήτημα της ελληνικής εξέγερσης σε μια εθνική ομάδα που δεν ήταν έξωθεν του ζητήματος. Οι Αλβανοί πολέμαρχοι και μισθοφόροι ήταν στο επίκεντρο του θέματος και ήταν πρόθυμοι να ακολουθήσουν τα ένστικτα επιβίωσής τους. Ακολούθησαν τις δικές τους ατζέντες στο έπακρο των δυνατοτήτων τους και παρέμειναν αρκετά μη ανταποκρινόμενοι στις απαιτήσεις της Υψηλής Πύλης. Στην ομιλία μου, θα διερευνήσω τι είχε συμβεί στον οθωμανικό στρατό και τον κεντρικό ρόλο που έπαιξαν οι Αλβανοί στον ελληνικό πόλεμο της ανεξαρτησίας.
Δρ. Πάρις Παπαμίχος Χρονάκης, «Από ‘Άλλος’ σε ‘Αδερφός’: Έλληνες Εβραίοι και η Ελληνική Επανάσταση την περίοδο του μεσοπολέμου»
Ο Ελληνικός Πόλεμος της Ανεξαρτησίας σηματοδότησε το τέλος της εβραϊκής παρουσίας στα επαναστατικά εδάφη καθιστώντας την ανεξάρτητη Ελλάδα ένα κράτος χωρίς Εβραίους. Η μνήμη των εκτεταμένων σφαγών θα εξακολουθούσε, ωστόσο, καθώς οι Εβραίοι που επέζησαν από τη Ρούμελη και την Πελοπόννησο κατέφυγαν σε οθωμανικά εδάφη και εγκαταστάθηκαν μεταξύ των ομόθρησκών τους σε όλες τις μεγάλες πόλεις της Ανατολικής Μεσογείου, συμπεριλαμβανομένης της Θεσσαλονίκης. Δεκαετίες αργότερα, οι Βαλκανικοί Πόλεμοι του 1912-1913 έφεραν πολλές από αυτές τις κοινότητες σε ένα διευρυμένο ελληνικό κράτος και παρουσίασαν στα μέλη τους το επιτακτικό καθήκον να επαναπροσδιορίσουν την ταυτότητά τους τόσο ως Εβραίοι όσο και ως Έλληνες. Έτσι, κατά τη διάρκεια του μεσοπολέμου, οι Εβραίοι - Σιωνιστές και αφομοιωτές - εμπλεκόταν φανταστικά με την κληρονομιά και τη γλώσσα της Ελληνικής Επανάστασης με πολλούς συχνά αντιφατικούς τρόπους, συμμετέχοντας στις δημόσιες εκδηλώσεις της, αντλώντας έμπνευση από τα συνθήματά της και αντλώντας αισιοδοξία από την επιτυχία της. Αυτές οι πρακτικές, ωστόσο, έθεσαν ερωτήσεις στους ίδιους τους Έλληνες Χριστιανούς σχετικά με τα όρια του «ελληνικού» έθνους και τη θέση των Εβραίων μέσα σε αυτό. Η «εβραϊκή ελληνική επανάσταση» απέδειξε πόσο περίπλοκη είναι η μετάβαση από τον εβραϊκό «άλλο» στον εβραϊκό «αδελφό» για τους Έλληνες Χριστιανούς και Εβραίους.»
Από την περιγραφή της εκδήλωσης, όπως δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα της εκδήλωσης στο Eventbrite.
Εξειδίκευση τύπου
Ομιλία/Διάλεξη
Τύπος
Κείμενο
Γλώσσα
Σύνδεσμος
Λίστες Αντικειμένων
Συνδεδεμένα δεδομένα
Φιλτράρισμα με βάση παράμετρο
Position: 5356 (26 views)