Καταγράφοντας τους Ελληνορθόδοξους της Κωνσταντινούπολης το 1821
Αντικείμενο
Τίτλος
Καταγράφοντας τους Ελληνορθόδοξους της Κωνσταντινούπολης το 1821
Ονόματα Ομιλιτών/Συγγραφέων/Editors
Δημιουργός
Τόπος που συμβαίνει
Συσχέτιση
Θέμα - Λέξεις Κλειδιά
Ημερομηνία
16 Ιουνίου 2022
Περίληψη
«Μετά το ξέσπασμα της Ελληνικής Επανάστασης, όπως έχει καταδειχθεί και από τη σύγχρονη βιβλιογραφία, η οθωμανική διοίκηση προχώρησε σταδιακά στη λήψη μιας σειράς μέτρων που στόχο είχαν τη διασφάλιση της οθωμανικής πρωτεύουσας. Οι φήμες που υπήρχαν για την ύπαρξη ενός σχεδίου εξέγερσης των ελληνορθόδοξων κατοίκων της Κωνσταντινούπολης, σε συνδυασμό με την ταυτότητα των εξεγερμένων στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες και στη συνέχεια στην Πελοπόννησο, έθεσαν στο στόχαστρο των οθωμανικών Αρχών τον ελληνορθόδοξο πληθυσμό. Ένα από τα μέτρα που λήφθηκαν και στο οποίο θα επικεντρωθούμε, είναι η καταγραφή αυτής της μερίδας των κατοίκων της πρωτεύουσας.
Η καταγραφή των δυνάμει επικίνδυνων τμημάτων του πληθυσμού της Κωνσταντινούπολης υπήρξε μία πρακτική που εφαρμοζόταν από τον 18ο αιώνα για τη διασφάλιση της δημόσιας τάξης σε περιόδους κρίσεων. Άτομα με καταγωγή από συγκεκριμένες περιοχές, εσωτερικοί μετανάστες που δεν είχαν εγγυητές, ανύπανδροι άνδρες που ζούσαν συγκεντρωμένοι σε κτηριακά συγκροτήματα του εμπορικού κέντρου ή σε εργαστήρια και καταστήματα υπήρξαν συχνά το αντικείμενο τέτοιων επιχειρήσεων. Η καταγραφή επέτρεπε στις Αρχές να «γνωρίσουν» και, συνεπώς, να ελέγξουν καλύτερα τις ομάδες εκείνες στις οποίες έστρεφαν, κατά περίπτωση, την προσοχή τους.
Σε αυτό το πλαίσιο μπορούν αρχικά να ενταχθούν και οι καταγραφές του ελληνορθόδοξου πληθυσμού της Κωνσταντινούπολης το 1821. Μέσα από τα κατάστιχα που διασώζονται στο Οθωμανικό Αρχείο του πρώην Αρχείου της Πρωθυπουργίας στην Κωνσταντινούπολη και τις πληροφορίες που προκύπτουν από εκδεδομένες και ανέκδοτες πηγές, κυρίως οθωμανικές και ελληνικές, θα επιδιωχθεί να εντοπιστούν οι διαφορετικές φάσεις αυτών των πληθυσμιακών καταγραφών, κατά το πρώτο έτος της Επανάστασης, και να αναδειχθούν οι στόχοι της οθωμανικής διοίκησης στην κάθε μία από αυτές. Πιο αναλυτικά, ο χρόνος κατά τον οποίο έλαβαν χώρα οι καταγραφές, οι αξιωματούχοι που συμμετείχαν σε αυτές και ακόμη περισσότερο τα στοιχεία που επιλέχθηκε να καταγραφούν στην κάθε περίπτωση προσφέρουν πληροφορίες για τα ζητήματα που απασχολούσαν τη διοίκηση, τις στοχεύσεις της, αλλά και τους μηχανισμούς λειτουργίας της, εμπλουτίζοντας τις γνώσεις μας για τους τρόπους που αντέδρασαν οι Οθωμανοί απέναντι στην Ελληνική Επανάσταση.»
Από την περιγραφή της παρουσίασης στο βιβλίο περιλήψεων, όπως δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα της Πρωτοβουλίας 1821-2021.
Η καταγραφή των δυνάμει επικίνδυνων τμημάτων του πληθυσμού της Κωνσταντινούπολης υπήρξε μία πρακτική που εφαρμοζόταν από τον 18ο αιώνα για τη διασφάλιση της δημόσιας τάξης σε περιόδους κρίσεων. Άτομα με καταγωγή από συγκεκριμένες περιοχές, εσωτερικοί μετανάστες που δεν είχαν εγγυητές, ανύπανδροι άνδρες που ζούσαν συγκεντρωμένοι σε κτηριακά συγκροτήματα του εμπορικού κέντρου ή σε εργαστήρια και καταστήματα υπήρξαν συχνά το αντικείμενο τέτοιων επιχειρήσεων. Η καταγραφή επέτρεπε στις Αρχές να «γνωρίσουν» και, συνεπώς, να ελέγξουν καλύτερα τις ομάδες εκείνες στις οποίες έστρεφαν, κατά περίπτωση, την προσοχή τους.
Σε αυτό το πλαίσιο μπορούν αρχικά να ενταχθούν και οι καταγραφές του ελληνορθόδοξου πληθυσμού της Κωνσταντινούπολης το 1821. Μέσα από τα κατάστιχα που διασώζονται στο Οθωμανικό Αρχείο του πρώην Αρχείου της Πρωθυπουργίας στην Κωνσταντινούπολη και τις πληροφορίες που προκύπτουν από εκδεδομένες και ανέκδοτες πηγές, κυρίως οθωμανικές και ελληνικές, θα επιδιωχθεί να εντοπιστούν οι διαφορετικές φάσεις αυτών των πληθυσμιακών καταγραφών, κατά το πρώτο έτος της Επανάστασης, και να αναδειχθούν οι στόχοι της οθωμανικής διοίκησης στην κάθε μία από αυτές. Πιο αναλυτικά, ο χρόνος κατά τον οποίο έλαβαν χώρα οι καταγραφές, οι αξιωματούχοι που συμμετείχαν σε αυτές και ακόμη περισσότερο τα στοιχεία που επιλέχθηκε να καταγραφούν στην κάθε περίπτωση προσφέρουν πληροφορίες για τα ζητήματα που απασχολούσαν τη διοίκηση, τις στοχεύσεις της, αλλά και τους μηχανισμούς λειτουργίας της, εμπλουτίζοντας τις γνώσεις μας για τους τρόπους που αντέδρασαν οι Οθωμανοί απέναντι στην Ελληνική Επανάσταση.»
Από την περιγραφή της παρουσίασης στο βιβλίο περιλήψεων, όπως δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα της Πρωτοβουλίας 1821-2021.
Εξειδίκευση τύπου
Παρουσίαση συνεδρίου
Τύπος
Κείμενο
Γλώσσα
Σύνδεσμος
Σελίδες - Διάρκεια
00:20:00
Άδεια Χρήσης
Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή 4.0 (CC-BY-NC-SA)
Λίστες Αντικειμένων
Position: 8056 (20 views)