Η επίσημη γλώσσα του νεότευκτου ελληνικού κράτους
Αντικείμενο
Τίτλος
Η επίσημη γλώσσα του νεότευκτου ελληνικού κράτους
Ονόματα Ομιλιτών/Συγγραφέων/Editors
Δημιουργός
Τόπος που συμβαίνει
Θέμα - Λέξεις Κλειδιά
Ημερομηνία
15 Απριλίου 2021
Περίληψη
«Από το 1830 με τη δημιουργία του πρώτου ανεξάρτητου ελληνικού κράτους η διατυπωθείσα προβολή ότι οι ομόγλωσσοι και ομόθρησκοι κάτοικοί του δεν ήταν φυλετικά Έλληνες ούτε πολιτισμικά αντάξιοι των αρχαίων προγόνων, προξένησε μια συλλογική ιδεολογική αντίδραση για την ιστορική εθνική ταυτότητα. Επειδή η γλώσσα ενός ευρωπαϊκού κράτους θεωρήθηκε στοιχείο συστατικό της ενότητας και της ταυτότητάς του, τη σκυτάλη μετά την πρόταση του Αδαμαντίου Κοραή για τη «μέση οδό» στα γλωσσικά ζητήματα παρέλαβαν οι λόγιοι. Στην πρωτεύουσα του νεότευκτου κράτους οι ζυμώσεις οδηγούσαν στην ιδέα της υιοθέτησης, κατόπιν καθαρισμού από τα μιξοβάρβαρα και ξενικά ιδιώματα, μιας κοινής προφορικής γλώσσας που μιλούσαν ή μπορούσαν να μιλήσουν οι μέτριας μόρφωσης Έλληνες. Για την υιοθέτηση και την καλλιέργεια μιας αντίστοιχης γραπτής γλώσσας υπήρχε ήδη γόνιμο προφορικό υλικό, όπως οι ποικιλίες του πελοποννησιακού ιδιώματος, το αστικό ιδίωμα, οι νεοελληνικές διάλεκτοι, και η Κωνσταντινούπολη ως χωνευτήρι γλωσσικής ποικιλίας. «Επίσημη γλώσσα» με την έννοια της καθιέρωσης της δημοτικής και της γλωσσοεκπαιδευτικής μεταρρύθμισης του 1976 δεν υπήρξε. Η επικράτηση της καθαρεύουσας, η οποία δεν διδάχτηκε ποτέ κατά την πρώτη κρίσιμη γλωσσικά πεντηκονταετία του ελληνικού κράτους, συντελέστηκε τελικά ως μονόδρομος γλωσσικού συμβιβασμού, δίχως αρχικές οξύνσεις, και επιλογής μιας κεκαθαρμένης εκδοχής της λόγιας Ελληνικής αντί της αρχαίας γλώσσας. Πρόκειται για θρίαμβο των διανοουμένων της πρωτεύουσας, γλωσσικής τάσης που αναπτύχθηκε από λογοτέχνες, δημοσιογράφους, δημοσίους υπαλλήλους, που την περιπτύχθηκαν με ενθουσιασμό τα περισσότερα μέλη της πολιτικής και πολιτιστικής ελίτ και της αστικής τάξης τον 19ο αιώνα, εμπειρικά όμως και ανοργλανωτα, δίχως τη συνδρομή ειδικών επιτροπών και ακαδημιών. Την περίοδο 1830-1850 καταγράφονται τα βασικότερα χαρακτηριστικά αυτού του γλωσσικού οργάνου που αποτέλεσε την «επίσημη» έκφραση της γλωσσικής συνείδηδης του νέου κράτους. Χαρακτηριστικό κείμενο κρίνω το «Πολίτιμον περί της γλώσσης παράγγελμα» (1853) του Σπυρ. Τρικούπη. Επιφυλάσσομαι να καταθέσω αλλού τη γνώμη μου για τη γλωσσική ευφυΐα των καθαρευόντων λογίων, την ιστορία και τη σημασία της καθαρεύουσας στην εξέλιξη της σημερινής Κοινής Νέας Ελληνικής.»
Από την περιγραφή της ομιλίας, όπως δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα του BLOD (Ίδρυμα Μποδοσάκη).
Από την περιγραφή της ομιλίας, όπως δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα του BLOD (Ίδρυμα Μποδοσάκη).
Εξειδίκευση τύπου
Ομιλία/Διάλεξη
Τύπος
Σύνολα δεδομένων
Γλώσσα
Σελίδες - Διάρκεια
00:27:58
Άδεια Χρήσης
Επιφύλαξη παντός δικαιώματος
Λίστες Αντικειμένων
Position: 8461 (19 views)