Skip to main content

Αρχική    Περιγραφή του έργου    Συντελεστές       

Επανάσταση και αυτοκρατορία στη Μεσόγειο: Η Ελληνική Επανάσταση σε ευρύτερο πλαίσιο

Αντικείμενο

Τίτλος

Επανάσταση και αυτοκρατορία στη Μεσόγειο: Η Ελληνική Επανάσταση σε ευρύτερο πλαίσιο

Ημερομηνία

11 Νοεμβρίου 2022

Περίληψη

«Η Ελληνική Επανάσταση του 1821 έγινε σε μια στιγμή αντίδρασης και αποκατάστασης που ήρθε μετά το πρώτο επαναστατικό κύμα της Εποχής των Επαναστάσεων και των Ναπολεόντειων πολέμων. Όπως και να έχει, η επανάσταση έγινε σημείο αναφοράς, αν όχι πρότυπο για άλλα κινήματα σε όλο τον κόσμο, άλλαξε τον γεωπολιτικό χάρτη της Ανατολικής Μεσογείου, προκάλεσε επανεξέταση των διεθνών υποθέσεων και είχε βαθύ αντίκτυπο στο οθωμανικό κράτος. Όπως όλες οι επαναστάσεις της επαναστατικής εποχής, είχε πολλαπλά ρεύματα και αντιφάσεις, συγκεντρώνοντας διαφορετικές κοινωνικές και πολιτιστικές ομάδες. Όπως μερικές επιτυχημένες επαναστάσεις, είχε ως αποτέλεσμα την απόσχιση ορισμένων επαρχιών από μια αυτοκρατορία και τη δημιουργία ενός νέου κράτους. Η κατανόηση, επομένως, του ξεσπάσματος και της πορείας της επανάστασης (καθώς και της «επιτυχίας» της - ένας προβληματικός όρος από μόνος του) πρέπει να εξετάσει αυτό το ευρύτερο πλαίσιο. Οι ιστορικοί έχουν δείξει εδώ και καιρό ότι αυτό το ευρύτερο πλαίσιο ορίστηκε σε μεγάλο βαθμό από μια «παγκόσμια κρίση», που διαμορφώθηκε σε μεγάλο βαθμό από αυτοκρατορίες. Εξ ου και η πρόσφατη ανανεωμένη εστίαση σε αυτά τα τελευταία ζητήματα, και η διακρατική (και στην πραγματικότητα, ενδοαυτοκρατορική) μετακίνηση ανθρώπων, ιδεών και αγαθών ως το πλαίσιο για την κατανόηση των μετασχηματισμών της Εποχής.

Θέλουμε να εκμεταλλευτούμε αυτή την ευκαιρία και να συζητήσουμε την Ελληνική Επανάσταση τοποθετώντας την σε αυτό το ευρύτερο πλαίσιο. Το ότι είναι σκόπιμο να γίνει αποδεικνύεται από την κατάσταση του ελληνικού κόσμου στη συγκυρία του τέλους του δέκατου όγδοου-αρχών του δέκατου ένατου αιώνα. Πράγματι, κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου οι Έλληνες κατοικούσαν σε αυτοκρατορίες (Οθωμανική, Ρωσική, Αυστριακή, Ενετική, Γαλλική, Βρετανική) που τους παρείχε τεράστια κινητικότητα και ευκαιρίες, επιβάλλοντας ταυτόχρονα (πιο γνώριμα) όρια. Την εποχή της δεκαετίας του 1820 —μια περίοδος αυτοκρατορικών κρίσεων και των πρώτων ρωγμών του συστήματος της Βιέννης— ο ελληνικός κόσμος ήταν στο πιο επεκτατικό του σημείο. Επιδιώκοντας να σκεφτούμε αυτό το ευρύτερο πλαίσιο και την Ελληνική Επανάσταση, το εργαστήριο θα δώσει ιδιαίτερη προσοχή στη Μεσόγειο και στα πολλά αυτοκρατορικά πλαίσια στα οποία αυτή ήταν μέρος. Ταυτόχρονα, και ενώ θα συζητηθεί η Ελληνική Επανάσταση ως μεσογειακό γεγονός, θα διερευνηθεί και ο ιδιαίτερος χαρακτήρας του επαναστατικού κύματος της δεκαετίας του 1820.

Ορισμένες από τις παρουσιάσεις το κάνουν αυτό εστιάζοντας στις διασυνδέσεις και τα κοινά χαρακτηριστικά των επαναστατικών εξελίξεων που έλαβαν χώρα στη Μεσόγειο κατά τη διάρκεια της εποχής (σύνθετα και περιφερειακά γεγονότα που περιελάμβαναν εκλογές, συνταγματικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις, οικοδόμηση κράτους, σύνορα , πληθυσμιακή πολιτική κ.λπ.). Άλλοι εστιάζουν περισσότερο στις δυναμικές σχέσεις που είχαν τέτοιες εξελίξεις με τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι σκέφτονταν τις νέες πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες στην περιοχή και τα πολιτικά σχέδια (εθνικά, αυτοκρατορικά κ.λπ.) που έβαλαν σε εφαρμογή (ή, επεδίωξαν να το κάνουν). Οι περισσότερες δημοσιεύσεις δείχνουν ότι η ελληνική επανάσταση είχε σημαντικό ρόλο στις συζητήσεις για την αυτοκρατορία, την επανάσταση, τον κρατισμό και τη διεθνή τάξη που έλαβε χώρα με ιδιαίτερη ισχύ κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Δείχνουν επίσης ότι αυτές οι συζητήσεις πλαισιώθηκαν από μια αλληλεπίδραση μεταξύ των αυτοκρατορικών οραμάτων – με έμφαση εδώ σε αυτά της Βρετανίας και της Ρωσίας – και εθνικών και αποικιακών σχεδίων.

Έτσι, το εργαστήριο έχει τέσσερις στόχους: i) να προβληματιστεί σχετικά με την εγκυρότητα της χρήσης της σε μεγάλο βαθμό αγνοημένης γεωγραφίας της Μεσογείου για την κατανόηση αυτής της περιόδου, ii) να αναθεωρήσουμε την κατανόησή μας για την Εποχή των Επαναστάσεων, με επίκεντρο συμβατικά τον Βόρειο Ατλαντικό και τη Γαλλία, και με αυτόν τον τρόπο να επανεξεταστεί ο ρόλος των αυτοκρατοριών (και κυρίως της Οθωμανικής) και της Μεσογείου στην έλευση της πολιτικής νεωτερικότητας, iii) να επανεκτιμηθεί η δεκαετία του 1820 ως θεμελιώδης στιγμή για τη μετάβαση από έναν κόσμο αυτοκρατοριών σε έναν κόσμο των εθνών -κρατών, iv) να διευρύνει το γεωγραφικό/χωρικό εύρος της Ελληνικής Επανάστασης και έτσι να υπερβεί τη δυτικοευρωπαϊκή προοπτική στην οποία έχει εξεταστεί συμβατικά η Ελληνική Επανάσταση.»

Από την περιγραφή του συνεδρίου, όπως δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα του διοργανωτή (ΚΕΑΕ).

Εξειδίκευση τύπου

Συνέδριο/Ημερίδα

Τύπος

Κείμενο

Γλώσσα

Άδεια Χρήσης

Επιφύλαξη παντός δικαιώματος

Position: 3650 (13 views)