Η Φιλική Εταιρεία και η έκρηξη της Ελληνικής Επανάστασης
Αντικείμενο
Τίτλος
Η Φιλική Εταιρεία και η έκρηξη της Ελληνικής Επανάστασης
Ονόματα Ομιλιτών/Συγγραφέων/Editors
Δημιουργός
Τόπος που συμβαίνει
Συσχέτιση
Θέμα - Λέξεις Κλειδιά
Ημερομηνία
3 Μαρτίου 2021
Περίληψη
«Όσο κι αν συχνά η ύπαρξη και ο ρόλος της καλύπτονται από τη γοητεία του θρύλου, δεν υπάρχουν σήμερα, μεταξύ των ιστορικών, σοβαρές αμφιβολίες για το ότι η Φιλική Εταιρεία, που ιδρύεται στην Οδησσό το 1814 από έναν στενό κύκλο ασήμαντων εκ πρώτης όψεως μικρεμπόρων και εμποροϋπαλλήλων, βρίσκεται όντως στις απαρχές της δυναμικής που οδηγεί στην έκρηξη της Ελληνικής Επανάστασης στις παραδουνάβιες ηγεμονίες και την Πελοπόννησο το έτος 1821. Πίσω από την επιτυχή έκβαση της Επανάστασης, πίσω δηλαδή από τη δημιουργία το 1830 του πρώτου ανεξάρτητου από τα πολλά νέα εθνικά κράτη που θα δημιουργηθούν μετά το Συνέδριο της Βιέννης στην Ευρώπη, βρίσκεται μ’ άλλα λόγια μια μυστική πατριωτική εταιρεία.
Η σημασία της για την οργάνωση του Αγώνα αναγνωρίζεται από πολύ νωρίς: τα έργα αναφοράς που συγκεντρώνουν αξιόλογο όγκο πρωτογενούς ιστορικής ύλης από τη λειτουργία και δράση της εκδίδονται στο Ναύπλιο και την Αθήνα το 1834 και το 1859-61 από τον Ιωάννη Φιλήμονα, νεαρό γραμματέα του Δημητρίου Υψηλάντη, ενώ στα ίδια περίπου χρόνια ένας από τους πρωταγωνιστές του εγχειρήματος, ο Εμμανουήλ Ξάνθος δημοσιεύει τα πασίγνωστα απομνημονεύματά του, συνοδευόμενα από ένα πλήθος ανέκδοτων έως τότε επιστολών και εγγράφων.
Επειδή, ωστόσο, η ιστορία της παραμένει λιγότερο γνωστή από ό,τι θα περίμενε κανείς, αξίζει να την επισκεφθούμε εκ νέου. Και να αναρωτηθούμε, δύο αιώνες μετά: τι ακριβώς ήταν η Φιλική Εταιρεία; Πώς συνδέεται με τις μεταβολές της πολιτικής και κοινωνικής ζωής μεταξύ των υπό οθωμανική κυριαρχία Ελλήνων; Σε ποιο βαθμό η σύστασή της βρίσκεται στις απαρχές της νεωτερικής πολιτικής κινητοποίησης και της δημοκρατικής προοπτικής με την οποία συνδέθηκε η Επανάσταση; Ποια η συνάφειά της με την πολιτική κληρονομιά της Γαλλικής Επανάστασης, τους Ναπολεόντειους πολέμους και τη μεταναπολεόντεια εποχή στην Ευρώπη, τον μετασχηματισμό του διεθνούς συστήματος και τους ευρύτερους κλυδωνισμούς που φέρνει το τέλος του Παλαιού Καθεστώτος, με το πέρασμα στο κατώφλι μιας νέας εποχής; Πώς σχετίζεται, εν τέλει, με τη μόνη επιτυχή Επανάσταση που έλαβε χώρα κατά το πρώτο κύμα των Επαναστάσεων στην Ευρώπη; Τι μπορεί να οφείλει η επιτυχία (και όχι η έκρηξη) της Επανάστασης στη Φιλική Εταιρεία;»
Από το βιβλίο περιλήψεων της σειράς εκδηλώσεων, όπως αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του διοργανωτή.
Η σημασία της για την οργάνωση του Αγώνα αναγνωρίζεται από πολύ νωρίς: τα έργα αναφοράς που συγκεντρώνουν αξιόλογο όγκο πρωτογενούς ιστορικής ύλης από τη λειτουργία και δράση της εκδίδονται στο Ναύπλιο και την Αθήνα το 1834 και το 1859-61 από τον Ιωάννη Φιλήμονα, νεαρό γραμματέα του Δημητρίου Υψηλάντη, ενώ στα ίδια περίπου χρόνια ένας από τους πρωταγωνιστές του εγχειρήματος, ο Εμμανουήλ Ξάνθος δημοσιεύει τα πασίγνωστα απομνημονεύματά του, συνοδευόμενα από ένα πλήθος ανέκδοτων έως τότε επιστολών και εγγράφων.
Επειδή, ωστόσο, η ιστορία της παραμένει λιγότερο γνωστή από ό,τι θα περίμενε κανείς, αξίζει να την επισκεφθούμε εκ νέου. Και να αναρωτηθούμε, δύο αιώνες μετά: τι ακριβώς ήταν η Φιλική Εταιρεία; Πώς συνδέεται με τις μεταβολές της πολιτικής και κοινωνικής ζωής μεταξύ των υπό οθωμανική κυριαρχία Ελλήνων; Σε ποιο βαθμό η σύστασή της βρίσκεται στις απαρχές της νεωτερικής πολιτικής κινητοποίησης και της δημοκρατικής προοπτικής με την οποία συνδέθηκε η Επανάσταση; Ποια η συνάφειά της με την πολιτική κληρονομιά της Γαλλικής Επανάστασης, τους Ναπολεόντειους πολέμους και τη μεταναπολεόντεια εποχή στην Ευρώπη, τον μετασχηματισμό του διεθνούς συστήματος και τους ευρύτερους κλυδωνισμούς που φέρνει το τέλος του Παλαιού Καθεστώτος, με το πέρασμα στο κατώφλι μιας νέας εποχής; Πώς σχετίζεται, εν τέλει, με τη μόνη επιτυχή Επανάσταση που έλαβε χώρα κατά το πρώτο κύμα των Επαναστάσεων στην Ευρώπη; Τι μπορεί να οφείλει η επιτυχία (και όχι η έκρηξη) της Επανάστασης στη Φιλική Εταιρεία;»
Από το βιβλίο περιλήψεων της σειράς εκδηλώσεων, όπως αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του διοργανωτή.
Εξειδίκευση τύπου
Ομιλία/Διάλεξη
Τύπος
Σύνολα δεδομένων
Γλώσσα
Σύνδεσμος
https://youtu.be/CFO-2-OlWa4
https://2021.uoa.gr/fileadmin/depts/uoa.gr/2021/uploads/Omilies_23421.pdf
https://2021.uoa.gr/anakoinoseis_kai_ekdiloseis/proboli_ekdilosis/21_omilies_gia_to_21/
Σελίδες - Διάρκεια
01:19:00
Άδεια Χρήσης
Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή 4.0 (CC-BY-NC-SA)
Λίστες Αντικειμένων
Position: 9570 (17 views)